Tipio anghyfreithlon
Dympio gwastraff yn anghyfreithlon yw tipio anghyfreithlon. Gallai hyn fod ar ymyl y ffordd, ar dir preifat neu mewn afonydd.
Mae’n drosedd a gellir rhoi dirwy o hyd at £50,000 i unrhyw un a geir yn euog o dipio anghyfreithlon, yn ogystal â wynebu hyd at chwe mis yn y carchar. Gall hyn gael ei gynyddu i bum mlynedd os caiff gwastraff peryglus ei ddympio, megis gwastraff gwenwynig neu asbestos. Os caiff ei euogfarnu yn llys y goron, mae'r dirwyon heb derfyn a gellir gorfodi dedfryd o hyd at bum mlynedd.
Mae hefyd yn anghyfreithlon i berchennog neu feddiannwr tir ganiatáu i rywun ddympio sbwriel ar eu tir os nad oes ganddynt drwydded rheoli gwastraff neu eithriad.
Rhoi gwybod am Dipio Anghyfreithlon ar dir cyhoeddus
Os gwelwch rywun yn tipio’n anghyfreithlon, gallwch roi gwybod inni ar-lein. Gall yr wybodaeth ganlynol fod yn ddefnyddiol wrth ymchwilio i dipio anghyfreithlon:
- ble digwyddodd y digwyddiad
- dyddiad ac amser
- disgrifiad o’r hyn gafodd ei dipio a faint
- beth ddigwyddodd, faint o bobl oedd yn cymryd rhan, sut olwg oedd arnynt a beth wnaethon nhw
- a oedd cerbyd yn rhan ohono ac os felly, manylion y cerbyd
Peidiwch â mynd at unrhyw un y gwelwch chi’n tipio’n anghyfreithlon eich hun rhag ofn bod y sefyllfa’n mynd yn waeth.
I roi gwybod am dipio anghyfreithlon ar dir y cyngor neu dir cyhoeddus, cysylltwch â’r canlynol:
Cyfeiriad e-bost: cleanupthecounty@bridgend.gov.uk
Rhoi gwybod am dipio anghyfreithlon ar dir preifat
Os caiff sbwriel ei dipio ar dir preifat ac nad oes unrhyw dystiolaeth o bwy a'i ddympiodd, gellir cymryd camau gweithredu yn erbyn perchennog neu feddiannwr y tir:
- os caniataodd y perchennog neu’r meddiannwr i rywun ddympio sbwriel ar ei dir
- os yw’r sbwriel yn denu fermin megis llygod mawr neu'n peryglu iechyd (nodwch nad yw hyn yn cynnwys y perygl o anaf).
I roi gwybod am dipio anghyfreithlon ar dir preifat, cysylltwch â’r Gwasanaethau Rheoleiddiol a Rennir
Cludwyr gwastraff cofrestredig
Rhaid i drigolion fod yn ofalus wrth gyflogi gweithwyr neu isgontractwyr a fydd yn symud gwastraff o’u heiddo. Gallant wynebu dirwy o hyd at £5,000 pe bai eu gwastraff yn cael ei dipio’n anghyfreithlon, hyd yn oed os na wnaethant ei dipio eu hunain.
Defnyddiwch gludwr gwastraff cofrestredig i symud gwastraff. Os byddwch yn defnyddio cwmni preifat, sicrhewch eich bod yn:
- gofyn i weld ei dystysgrif. Mae’n rhaid iddo fod yn gludwr gwastraff cofrestredig neu eithriedig i gymryd eich gwastraff i ffwrdd.
- gofynnwch iddynt lle byddant yn mynd â'r gwastraff. Dylai fod i safle awdurdodedig un unig. Ni fydd ots gan gludwr gwastraff cyfreithlon eich bod yn gofyn cwestiynau.
Os mai busnes ydych chi, mae’n rhaid i chi sicrhau eich bod yn cael Nodyn Dyletswydd Gofal Trosglwyddo Gwastraff gan y cludwr gwastraff.
Trefnu casgliad gwastraff swmpus
Mae’r gwasanaeth yn costio £30 am hyd at dair eitem. Gall eitemau ychwanegol gael eu casglu am £6.39 yr un, hyd at uchafswm o 15 eitem. Gallwch archebu casgliad gwastraff swmpus dro ar ôl tro.
Nid yw’r gwasanaeth casglu gwastraff swmpus ar gael i fusnesau neu landlordiaid, gan mai gwastraff masnachol yw hyn.