Paratoi ar gyfer Brexit: Newidiadau pwysig i'w nodi

Gyda diwedd cyfnod pontio Brexit ar 31 Rhagfyr, bydd rhai newidiadau mawr i unrhyw un sy'n mynd o'r DU i gyfandir Ewrop o 1 Ionawr - naill ai ar wyliau neu i weithio.

Mae rhai o'r newidiadau eisoes wedi'u cadarnhau ond mae eraill yn dibynnu ar drafodaethau parhaus ynghylch bargen.

Mae'n bwysig i fusnesau a thrigolion weithredu os ydych yn:

• mewnforio nwyddau o'r UE
• allforio nwyddau i'r UE
• symud nwyddau yn ôl ac ymlaen i Ogledd Iwerddon
• teithio i'r UE
• byw a gweithio yn yr UE
• aros yn y DU os ydych yn ddinesydd yr UE

Byddem yn annog pob preswylydd a busnes i roi eu hamser i ymchwilio i'r newidiadau a fydd yn digwydd o 1 Ionawr.

Mae cyfoeth o gyngor a chymorth ar gael p'un a yw hynny ar lefel awdurdod lleol neu lywodraeth ar gyfer pob sector a sefydliad.

Ar lefel awdurdod lleol rydym wedi bod yn gweithio'n agos ochr yn ochr â'n partneriaid i baratoi ar gyfer Brexit, mae gennym nifer o gynlluniau wrth gefn ar waith i geisio lliniaru rhai o'r risgiau rydym wedi'u nodi.

Dywedodd arweinydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, Huw David

Teithio

O 1 Ionawr 2021 bydd rheolau newydd ar waith ar gyfer trigolion sy'n teithio i'r Undeb Ewropeaidd, y Swistir, Norwy, Gwlad yr Iâ a Liechtenstein naill ai ar wyliau neu ar fusnes.

Mae Llywodraeth Cymru wedi gwneud gwefan un stop sy'n darparu ystod eang o wybodaeth i bobl.

Os ydych yn teithio o 1 Ionawr 2021 efallai y bydd angen i chi wirio'ch pasbort, cael yswiriant teithio sy'n cwmpasu eich gofal iechyd, gwirio bod gennych y dogfennau gyrru cywir a, lle bo'n berthnasol, trefnu i'ch anifeiliaid anwes deithio. Darganfyddwch fwy ynghylch teithio i'r UE ar ôl Ionawr 1 2021

Mae gofynion ychwanegol os ydych yn teithio ar gyfer busnes. Er enghraifft, mynd i gyfarfodydd a chynadleddau, darparu gwasanaethau a mynd â chelf neu gerddoriaeth ar daith.

Fel rhan o'r newidiadau newydd, bydd angen ichi fod ag o leiaf chwe mis ar ôl ar eich pasbort ac mae angen iddo fod yn llai na deng mlwydd oed.  Os nad ydych yn adnewyddu eich pasbort, efallai na fyddwch yn gallu teithio i'r rhan fwyaf o wledydd yr UE a Gwlad yr Iâ, Liechtenstein, Norwy a'r Swistir. Nid yw'r rheolau hyn yn berthnasol i deithio i Iwerddon. Ewch i wefan Llywodraeth y DU i weld a yw eich pasbort yn ddilys ar gyfer y wlad rydych yn ymweld â hi.

Rheoli ffiniau a fisâu

Wrth reoli'r ffin, efallai y bydd angen i chi:

• dangos tocyn dychwelyd neu docyn y daith ymlaen
• dangos bod gennych ddigon o arian ar gyfer eich arhosiad
• defnyddio lonydd ar wahân gan ddinasyddion yr UE, yr AEE a'r Swistir wrth giwio

Os ydych yn dwrist, ni fydd angen fisa arnoch ar gyfer teithiau byr i'r rhan fwyaf o wledydd yr UE, Gwlad yr Iâ, Liechtenstein, Norwy a'r Swistir. Byddwch yn gallu aros am hyd at 90 diwrnod mewn unrhyw gyfnod o 180 diwrnod.

Bydd rheolau gwahanol yn berthnasol i Bwlgaria, Croatia, Cyprus a Romania. Os byddwch yn ymweld â'r gwledydd hyn, ni fydd ymweliadau â gwledydd eraill yr UE yn cyfrif tuag at y cyfanswm o 90 diwrnod.

Efallai y bydd angen fisa neu drwydded arnoch i aros yn hirach, i weithio neu astudio, neu ar gyfer teithio ar gyfer busnes.

Gyrru yn Ewrop

I yrru mewn rhai gwledydd efallai y bydd angen trwydded yrru ryngwladol arnoch (IDP) ac os ydych yn cymryd eich cerbyd eich hun, bydd angen sticer GB a 'cherdyn gwyrdd' arnoch hefyd – mae hyn yn brawf eich bod wedi'ch yswirio ac fe gewch hwn gan yswiriwr eich car. Gwnewch yn siŵr eich bod yn gofyn amdano fis cyn eich bod yn bwriadu teithio. Darganfyddwch fwy ynghylch gyrru yn yr UE o Ionawr 1.

Gofal Iechyd

Dylech bob amser gael yswiriant teithio priodol gydag yswiriant gofal iechyd cyn i chi fynd dramor.

Bydd eich Cerdyn Yswiriant Iechyd Ewropeaidd (EHIC) bellach yn ddilys hyd at 31 Rhagfyr 2020 yn unig.

Mae'n arbennig o bwysig eich bod yn cael yswiriant teithio gyda'r yswiriant cywir os oes gennych gyflwr meddygol sy'n bodoli eisoes.

Costau crwydro

O 1 Ionawr 2021, bydd y sicrwydd o drawsrwydweithio ar ffonau symudol am ddim ledled yr UE, Gwlad yr Iâ, Liechtenstein a Norwy yn dod i ben. Holwch eich gweithredwr ffôn i gael gwybod am unrhyw gostau crwydrol y gallech eu cael o 1 Ionawr 2021.

Mae cyfraith newydd yn golygu eich bod wedi'ch diogelu rhag cael costau data symudol dros £45 heb i chi wybod. Unwaith y byddwch yn cyrraedd £45, mae angen i chi optio i mewn i wario mwy fel y gallwch barhau i ddefnyddio'r rhyngrwyd tra byddwch dramor. Bydd eich gweithredwr ffôn yn dweud sut y gallwch wneud hyn.

Cynllun Preswylio'n Sefydlog yn yr UE

Mae Brexit hefyd yn golygu y bydd yn rhaid i ddinasyddion yr UE a'u teuluoedd wneud cais i Gynllun Preswylio'n Sefydlog yn yr UE i barhau i fyw a gweithio yn y DU ar ôl 30 Mehefin 2021. Y dyddiad cau ar gyfer gwneud cais yw 30 Mehefin 2021. Mae'n rhaid eich bod wedi dechrau byw yn y DU erbyn 31 Rhagfyr 2020.

Dysgwch fwy am baratoadau ar gyfer Brexit ar wefan Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr.

Teithio gydag anifeiliaid anwes
O 1 Ionawr 2021 ni fyddwch yn gallu defnyddio'r cynllun pasbort anifeiliaid anwes presennol. Yn hytrach, bydd angen i chi ddilyn proses wahanol, sy'n cymryd 4 mis.

Dilynwch y canllawiau ynghylch teithio anifeiliaid anwes i Ewrop o 1 Ionawr 2021

Newidiadau eraill o 1 Ionawr 2021

Os ydych yn fusnes:

• efallai y bydd angen i chi wneud datganiad tollau os ydych chi'n cymryd nwyddau gyda chi i werthu dramor neu eu defnyddio ar gyfer busnes

darganfyddwch beth arall sydd angen i chi ei wneud i baratoi eich busnes yn ystod y cyfnod pontio